Verblijfskatheterisatie
Langdurige katheterisatie kan nodig zijn bij:
1. Afvloedbelemmering (Bladder outlet obstruction - BOO) van de blaas bij patiënten bij wie deze aandoening niet chirurgisch kan worden verholpen.
2. Chronische urineretentie, vaak als gevolg van neurologisch letsel of een ziekte waarbij intermitterende katheterisatie niet mogelijk is.
3. Uitgeputte, verlamde of comateuze patiënten met beschadigde huid en geïnfecteerde doorligwonden - alleen als laatste hulpmiddel als alternatieve, niet-invasieve methoden ontoereikend zijn of geen succes hebben.
4. Gevallen waarin een patiënt op deze behandelwijze aandringt nadat de risico's met hem zijn besproken.
5. Hardnekkige incontinentie waarbij alle andere maatregelen uitgeprobeerd zijn en ineffectief zijn gebleken.
6. Hardnekkige urine-incontinentie waarbij katheterisatie de kwaliteit van leven van de patiënt verhoogt - alleen als laatste hulpmiddel als alternatieve, niet-invasieve methoden ontoereikend zijn of geen succes hebben.
Vooral wanneer dus maw. continu urineafvloei nodig is, nauwkeurige controle van de diurese, onderzoeken van de blaas mogelijk maken of permanente blaasspoeling mogelijk te maken.
Foley-verblijfskatheter
Dit is een dubbelloops katheter; één opening is bedoeld om de urine af te voeren, door de
andere opening kan de ballon gevuld worden met steriel water om de katheter in de blaas te
fixeren. Deze bestaat uit verschillende materialen:
Ballongrootte en -vulling:
Als de katheter in de blaas is geplaatst, kan de ballon worden opgeblazen. Voor latex katheters kan steriel water
worden gebruikt. Het vullen van siliconen katheters met water leidt soms op de lange duur tot verlies van water uit de
ballon, en daarmee samenhangend het risico op verlies van de katheter. Sommige fabrikanten bevelen aan om de ballon met een glycerineoplossing (van 10% glycerine en 90% water) te vullen. De aanbevelingen van de fabrikanten
buiten beschouwing gelaten, zijn er geen onderzoeken beschikbaar die water en glycerine in de ballon met elkaar
vergelijken. Sommige fabrikanten voorzien de katheterverpakking van steriele, voorgevulde spuiten met steriel water
of een 10% glycerineoplossing.
De ballongrootte wordt aangegeven op de vulkanaal, achter de maat van de katheter, en wordt uitgedrukt in de
minimale en maximale hoeveelheid ml of cc (cm3), bijv. Ch 12 / 10-15 ml.
Ballongrootte bij katheters voor volwassenen: 5-15 ml, 10ml bij standaardgebruik.
Ballongrootte bij hematurie: 15-30 ml.
Gesloten opvangsysteem
Als de katheter op aseptische wijze is ingebracht, wordt deze direct gekoppeld aan de steriele zak, want een aseptisch gesloten opvangsysteem minimaliseert het risico op kathetergerelateerde urineweginfecties. Onnodige ontkoppeling van een gesloten opvangsysteem dient vermeden te worden, maar als het toch gebeurt, moeten de katheter en het opvangsysteem vervangen worden volgens een aseptische methode en met steriele instrumenten. Er is een aantal verschillende zakken beschikbaar.
De keuze voor een zak is afhankelijk van verschillende factoren: kortdurende katheterisatie in het ziekenhuis of langdurig gebruik, de mobiliteit van de patiënt, zijn cognitief functioneren, zijn dagelijks leven, enz.
De zakken hebben een reeks speciale kenmerken: Er zijn voorgekoppelde opvangsystemen verkrijgbaar waarbij de katheter en de opvangzak al aan elkaar gekoppeld in een steriele verpakking zitten, waarvan de koppeling is verzegeld. Het gebruik van urinewegsystemen met voorgekoppelde, verzegelde katheterverbindingen kan het vóórkomen van ontkoppeling verminderen. Voorgekoppeld opvangsysteem. Opvangzakken met terugslagklep zijn ontworpen met een terugslagklep om te voorkomen dat besmette urine terugloopt van de zak in de slang. Complexe urineopvangsystemen (die gebruikmaken van mechanismen om de bacteriën buiten te houden, zoals patronen met ontsmettingsmiddel in het aftapkraantje) zijn niet nodig voor normaal gebruikt.
Monsterafnamepunt: De meeste opvangzakken hebben een speciaal monsterafnamepunt dat gemaakt is om
urinemonsters af te nemen terwijl het systeem gesloten blijft. Sommige bedrijven produceren zakken met
een naaldvrij monsterafnamepunt om verwondingen te voorkomen.
Hulpmiddelen om de katheter vast te maken
Ze zijn ontworpen om te voorkomen dat er overmatig aan de katheter wordt getrokken, waardoor deze tegen de blaashals duwt, of onbedoeld verlies van de katheter. Er zijn verschillende soorten fixatiehulpmiddelen, zoals tape en klittenband.
Glijmiddel
Het glijmiddel verwijdt de urethra en maakt deze glad. Het glijmiddel hoeft niet antiseptisch of verdovend te zijn. Er kunnen vier soorten glijmiddel worden onderscheiden:
1. Wateroplosbare glijmiddelen
2. Wateroplosbare glijmiddelen met chloorhexidine (ontsmettingsmiddel)
3. Wateroplosbare glijmiddelen met het verdovende lidocaïne
4. Wateroplosbare glijmiddelen met het verdovingsmiddel lidocaïne en het ontsmettingsmiddel chloorhexidine (De Baere H., 2019)